Trao đổi với phóng viên Dân trí, thạc sĩ, bác sĩ Lê Võ Minh Hương, phòng Công tác xã hội, Bệnh viện Từ Dũ (TPHCM) cho biết, thời gian qua, số bệnh nhân bị teo âm đạo vào nơi này điều trị có xu hướng tăng lên. Riêng bác sĩ Hương mỗi tuần đều tiếp nhận thăm khám cho những trường hợp bị teo âm đạo.
Chồng hút thuốc lá, vợ có thể bị teo âm đạo
Bác sĩ Hương cho biết, teo âm đạo là tình trạng xảy ra khi cơ thể người phụ nữ tạo ra ít estrogen hơn, khiến thành âm đạo trở nên mỏng, khô và dễ bị viêm.
Teo âm đạo sẽ gây ra một số triệu chứng liên quan, được gọi chung là hội chứng tiết niệu - sinh dục thời kỳ mãn kinh. Các triệu chứng điển hình gồm: Âm đạo khô hoặc rát; ngứa ở bộ phận sinh dục; tiết dịch âm đạo bất thường; dễ bị nhiễm nấm âm đạo; nóng rát khi đi tiểu; cần đi tiểu thường xuyên, tiểu không tự chủ; dễ bị nhiễm trùng đường tiết niệu; khó chịu, khô rát, chảy máu trong hoặc sau khi quan hệ tình dục.
Dấu hiệu đầu tiên của tình trạng trên là việc khô âm đạo. Có tới 40% phụ nữ sau mãn kinh xuất hiện triệu chứng teo âm đạo, nhưng đôi khi gặp phải sớm hơn (giai đoạn tiền mãn kinh).
Lý giải sâu về nguyên nhân gây teo âm đạo, bác sĩ Hương cho biết, ở thời kỳ mãn kinh, nồng độ estrogen trong cơ thể phụ nữ có thể giảm đến 85%, các mô sinh dục từ đó trở nên mỏng manh hơn.
Nồng độ estrogen cũng có thể giảm trong thời kỳ cho con bú, khi sử dụng thuốc kháng estrogen (như một số loại thuốc tránh thai). Ngoài ra, còn có các nguyên nhân khác như việc phẫu thuật cắt bỏ 2 buồng trứng, hóa trị, xạ trị vùng chậu, điều trị nội tiết tố...
Song song đó, có những yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng bị teo âm đạo của chị em.
Thứ nhất là việc hút thuốc lá, kể cả hút thuốc lá thụ động. Nghiên cứu chỉ ra trong thuốc lá có nicotine là nhiều độc tố làm giảm lưu lượng máu đến vùng âm đạo, giảm lượng estrogen tự nhiên trong cơ thể, khiến phụ nữ dễ bị teo âm đạo hơn.
Bác sĩ Hương cho biết thêm, với đặc điểm gia đình tại Việt Nam, việc người chồng hút thuốc lá, khiến vợ hít phải khói thuốc thụ động diễn ra khá nhiều. Tại Bệnh viện Từ Dũ, không ít trường hợp phụ nữ bị teo âm đạo đến đây khám cho biết gặp phải tình trạng này.
Thứ hai là vấn đề sinh nở. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng, những phụ nữ không sinh thường có nhiều khả năng gặp các vấn đề liên quan đến hội chứng tiết niệu - sinh dục của thời kỳ mãn kinh hơn những người đã từng sinh thường ngả âm đạo.
Quan hệ tình dục đều đặn giúp cải thiện teo âm đạo
Để chẩn đoán teo âm đạo, bác sĩ sẽ khám để kiểm tra bộ phận sinh dục ngoài, âm đạo và cổ tử cung, hỏi bệnh nhân các yếu tố có liên quan đến tình trạng giảm estrogen của cơ thể. Nếu bệnh nhân có vấn đề về tiết niệu, xét nghiệm nước tiểu sẽ được thực hiện.
Để phòng ngừa, cải thiện tình trạng teo âm đạo, bác sĩ Hương khuyến cáo người dân cần thay đổi lối sống phù hợp, không hút thuốc lá và tránh việc hít khói thuốc lá thụ động.
Một cách khác để giảm bớt tình trạng teo âm đạo là quan hệ tình dục. Nghiên cứu chỉ ra, hoạt động tình dục làm tăng lưu lượng máu đến âm đạo và giúp âm đạo đàn hồi. Những người hoạt động tình dục đều đặn có xu hướng bị teo âm đạo nhẹ hơn so với những người không hoạt động tình dục.
Nếu bị khô và khó chịu khi quan hệ tình dục, chị em có thể dùng chất dưỡng ẩm âm đạo hoặc chất bôi trơn gốc nước. "Bạn nên sử dụng chúng vài ngày một lần và ngay trước khi giao hợp" - bác sĩ Hương chia sẻ.
Nếu đã bị chẩn đoán teo âm đạo, liệu pháp estrogen là một lựa chọn điều trị, giúp làm dày thành âm đạo, giảm hội chứng tiết niệu - sinh dục thời kỳ mãn kinh. Tuy nhiên, liệu pháp estrogen có thể có tác dụng phụ, nên bệnh nhân cần tham khảo kỹ ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.
Nếu bị khô, ngứa hoặc bỏng rát âm đạo, chị em không nên sử dụng nước hoa, kem dưỡng da có mùi thơm, chất khử mùi hoặc phấn quanh bộ phận sinh dục. Nên sử dụng xà phòng không mùi, không mặc quần áo bó sát và sử dụng băng vệ sinh phù hợp.
"Những năm qua, tuổi thọ của phụ nữ ngày càng tăng, vấn đề tầm soát bệnh và đời sống tình dục cũng được quan tâm hơn. Hiện tại, bệnh viện chúng tôi cũng tăng cường truyền thông về vấn đề này, bởi teo âm đạo liên quan nhiều đến chất lượng sống của phụ nữ. Do đó, số lượng người dân tìm đến khám bệnh khá nhiều" - bác sĩ Hương nói.
