Còn nhớ những năm học lớp 4, có một đề tài làm văn yêu cầu miêu tả mẹ, và chắc hẳn ai cũng từng viết những câu văn như: “Mẹ của em năm nay 32 tuổi. Mẹ em là một cô giáo. Dáng mẹ cao gầy, giọng nói trong trẻo, đôi mắt mẹ lấp lánh niềm vui mỗi khi em khoe điểm 10. Hay mẹ em rất hiền và rất thương bố và chị em em. Em cũng rất yêu mẹ.”
Vài dòng ngắn ngủi, ngây ngô nhưng chan chứa tình cảm biết mấy. Phải chăng lớn lên rồi, con người ta ít có điều kiện thể hiện tình cảm hay sao? Mẹ ở đâu trong thế giới của chúng ta, khi tuổi ấu thơ đã xếp gọn gàng trong ngăn kéo và cuộc sống đẩy đưa mọi người tới những miền thật xa, cả về khoảng cách thực và trong tâm hồn.
Hôm nay là ngày của mẹ, tôi mở điện thoại để nhắn cho mẹ một tin nhắn chúc mừng và cảm ơn người. Vô tình, những tin nhắn cũ vẫn còn lưu lại. Mẹ tôi can tội hay lo, hay nhắc, nhưng mỗi lần mẹ nhắn tôi đều không trả lời. Lần thì bận, lần thì mải chơi, lần thì xem tin nhắn của mẹ như điều mặc nhiên vậy.
“Tối nay con có ăn cơm không?”
“Mấy giờ con về tới nhà, mẹ để phần cơm nhé!”
“Nhớ về nhà sớm nha con.”
Lại bàn về thời còn bé. Cái thuở còn bị mẹ đánh ngày vài trận vì ham chơi, vì không học bài, vì làm vỡ cái cốc, cái tách… Đứa con nít nào mà chẳng có mong muốn duy nhất là lớn thật nhanh để được giải thoát khỏi mẹ. Cuộc đời thật ngộ, tuổi thơ chỉ muốn lớn thật nhanh rồi cả đời sau lại ước mình nhỏ lại, ngu ngơ đi qua tuổi thơ hằn học với những lời mẹ dặn, để rồi lớn lên ngậm ngùi, sụt sùi trong ký ức. Tôi từng nghĩ rằng mẹ bắt đi ngủ trưa là một hình phạt, giờ lớn lên mới thấy có được giấc ngủ trưa nó đáng quý như nào; tôi vùng vằng mỗi khi mẹ dặn dò phải về sớm nhé con, giờ chính tôi lại thấy bồn chồn khi con mình đi chơi về trễ.
Con là cả thanh xuân của mẹ, vậy mẹ ở đâu giữa thanh xuân của con?
Mẹ không nằm trong những chuyến du lịch, những cuộc vui của con cùng bạn bè. Mẹ không phải là người con tìm đến khi buồn, khi giận, vì “mẹ có hiểu được đâu”. Mẹ cũng bị con bỏ quen trong kế hoạch cuộc đời mình, một kế hoạch chỉn chu rằng sau này con tốt nghiệp sẽ làm cho một công ty lớn, mua một căn nhà giữa thành phố, kết hôn cùng người con yêu rồi xây dựng một gia đình của riêng mình. Mẹ có lẽ chỉ nằm lại trong ký ức và tuổi thơ.
Thanh xuân của mẹ là con, là gia đình - những năm tháng không có Facebook, không có điện thoại, mẹ cũng chẳng biết du lịch là gì hay không bao giờ dành thời gian cho riêng mình. Thanh xuân của mẹ là nhìn con lớn lên, ôm con, như đang ôm cả thời thanh xuân của chính mẹ.
Thời gian như cánh hạc bay, trôi nhẹ nhàng nhưng nhanh đến ngẹt thở. Nhìn lại, có khi thấy mình đang ở bên kia dốc của cuộc đời. Vậy, mẹ đang ở chân dốc, bạn có biết không? Người ta hay nói đến “muộn màng” và “hối hận”. Trớ trêu thay, hai từ đó lại luôn song hành nhau. Có muộn màng, người ta mới biết ân hận: Mình đã có thể ôm mẹ nhiều hơn, nói thương mẹ nhiều hơn, tâm sự và dành thời gian cho mẹ nhiều hơn, kiên nhẫn với mẹ nhiều hơn, dắt mẹ đi chơi nhiều hơn, quan tâm đến cảm xúc của mẹ nhiều hơn...
Chúng ta, những người còn mẹ, chắc có lẽ đã mặc nhiên với sự xuất hiện của người trong đời mà vô tâm quên mất. Quên mất rằng ở một nơi nào đó trong tâm trí, mẹ vẫn luôn hiện hữu: Tôi thấy mẹ trong những bữa cơm hàng cháo chợ mà nhớ món cá kho tộ lẫn mùi khói, tôi thấy mẹ trong bóng dáng người phụ nữ chở con đi học trên đường, tôi thấy mẹ trong mùi bồ kết vương trên tóc thắm đượm cả tuổi thơ. Đôi khi bạn cảm thấy những lo lắng những lời nhắc nhở của mẹ thật phiền phức, những món ăn mẹ nấu không hợp khẩu vị và rất tẻ nhạt nhưng khi đi xa rồi mới thấy rằng có người luôn quan tâm tới mình thật hạnh phúc, sơn hào hải vị kia vẫn không ngon bằng cơm mẹ nấu.
Thấy nhưng rồi để đó. Vì cuộc sống đang kéo mình chạy theo cuồng quay của nó. Mọi thứ rồi sẽ là vô thường, càng trưởng thành, thế giới của chúng ta càng trở nên rộng lớn, vô tận. Trong thế giới ấy có vô vàn những hoài bão, những ước mơ, có vô vàn những điều thú vị cần trải nghiệm, những vùng đất mới cần ghé thăm.
Cảm ơn cuộc đời vì còn có mẹ, để con còn cơ hội được nói câu con yêu mẹ, chưa muộn màng.
