Ngày 13/10, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, đang điều trị trường hợp bé trai 2 tuổi bị đuối nước do ngã xuống bể cá cảnh, tiên lượng rất xấu.
Tai nạn xảy ra ngày 24/9, khi bé Đ.H. đang chơi thì ngã xuống bể cá cảnh. Khi gia đình phát hiện, trẻ nằm ngửa tím tái.
Ngay khi đưa bé ra khỏi bể cá, gia đình sơ cứu sai lầm theo cách dân gian là dốc ngược chạy, sau đó mới hô hấp nhân tạo rồi đưa đến bệnh viện tuyến huyện. Khi đến viện, bé đã trong tình trạng ngừng tuần hoàn, suy hô hấp, được bóp bóng qua nội khí quản, sử dụng thuốc vận mạch rồi chuyển đến Bệnh viện Nhi Trung ương ngay trong ngày.
Tại đây, bệnh nhi được thở máy, điều trị suy tuần hoàn, kiểm soát thân nhiệt chủ động, sử dụng thuốc kháng sinh điều trị viêm phổi một cách tích cực. Các chỉ định cận lâm sàng: Xquang tim phổi, điện não đồ,… cũng được tiến hành. Tuy nhiên, tình trạng trẻ không khả quan, tiên lượng rất xấu.
PGS.TS Tạ Anh Tuấn - Trưởng khoa Điều trị tích cực Nội khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương, trẻ bị đuối nước có thể ngạt thở, dẫn đến tử vong nhanh chóng. Phần lớn trẻ bị đuối nước tử vong hoặc có các biến chứng nặng như: suy hô hấp, viêm phổi, hoặc di chứng tổn thương não do thiếu oxy kéo dài là do không được cấp cứu hoặc cấp cứu không đúng cách.
"Trong đó, sơ cứu bằng cách dốc ngược lên rồi chạy là một sai lầm nghiêm trọng. Khi làm điều này, các dịch dạ dày chảy ngược vào đường thở, khiến tình trạng càng nghiêm trọng hơn và bỏ qua mất thời điểm vàng để cứu tim của trẻ", PGS Tuấn nói.
PGS Tuấn cho biết, ngay trước đó, Bệnh viện cũng tiếp nhận trường hợp bệnh nhi M.Q. 10 tuổi, Bắc Ninh) bị đuối nước.
Gia đình bệnh nhi cũng sơ cứu bằng cách dốc trẻ lên, chạy trước khi hô hấp nhân tạo cho trẻ. Khi được đưa đến viện, đã ngừng tim quá lâu, các bác sĩ Bệnh viện tỉnh đã nỗ lực cấp cứu để tim đập trở lại. Tuy nhiên, do thiếu oxy não kéo dài, trẻ vẫn bất tỉnh và tiên lượng tử vong cao nên được chuyển lên Bệnh viện Nhi Trung ương.
Các bác sĩ Khoa Điều trị tích cực Nội khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương đã dùng phối hợp tất cả biện pháp đặt nội khí quản, sử dụng thuốc vận mạch, điều trị suy tuần hoàn, nhưng rất tiếc tất cả đã quá muộn, trẻ đã tử vong.
Cấp cứu đúng cách có thể vượt qua nguy kịch
Trẻ bị đuối nước sau khi đưa lên bờ có thể tỉnh hoặc bất tỉnh, cần tiến hành cấp cứu tại chỗ ngay lập tức như sau:
- Đặt trẻ nằm ngửa trên mặt phẳng trong tư thế đầu thấp. Cởi bỏ quần áo bị ướt và giữ ấm cho trẻ bằng chăn mền hoặc vải, áo quần khô để tránh trẻ bị hạ thân nhiệt.
- Tuyệt đối không bế dốc lên hoặc bế chạy ngược như truyền miệng.
- Cần đảm bảo đường thở thông thoáng bằng việc lấy sạch đờm dãi và các dị vật ở miệng và mũi.
Khi thực hiện, người cứu hộ cần hết sức bình tĩnh, không làm tổn thương thêm đường hô hấp của trẻ.
- Đánh giá trẻ bằng cách nhìn nghe và cảm nhận: lay gọi, quan sát lồng ngực trẻ, nếu không thấy di động hoặc nếu trẻ bất tỉnh, cần tiến hành hồi sức tim phổi ngay lập tức.
- Thực hiện hô hấp nhân tạo bằng cách hà hơi thổi ngạt liên tục 2 lần (hình 1) cùng với xoa bóp tim ngoài lồng ngực: hai bàn tay chồng lên nhau và đặt giữa ngực trẻ, ấn mạnh xuống khoảng 2 - 3 cm với nhịp điệu 2 lần/giây (hình 2).
Ngay sau khi hô hấp nhân tạo cần kiểm tra mạch đập của trẻ tại một trong các vị trí như mạch quay ở cổ tay, mạch cảnh ở cổ và mạch bẹn hoặc sờ vào lồng ngực trái để cảm nhận xem tim còn đập không.
Khi không bắt được mạch hoặc thấy tim ngừng đập cần tiến hành ép tim ngoài lồng ngực kèm theo hô hấp nhân tạo. Trong trường hợp trẻ còn tỉnh táo, cần đặt trẻ tư thế dẫn lưu nghiêng đầu trẻ sang bên, trẻ có thể tự thở trở lại (hình 3). Cần gọi hỗ trợ cấp cứu 115 hoặc các chuyên gia/bác sĩ quen biết.
