Những bệnh phụ khoa thường gặp và cách phòng tránh hiệu quả

Bệnh phụ khoa là gì?

• Cơ quan sinh dục dưới: âm hộ gồm môi lớn, môi bé, âm đạo, cổ tử cung.
• Cơ quan sinh dục trên: tử cung, vòi tử cung, buồng trứng.

Nguyên nhân phổ biến gây nên các bệnh phụ khoa thường gặp ở nữ giới

Có nhiều nhóm nguyên nhân gây ra bệnh phụ khoa. Sau đây là một số nguyên nhân phổ biến gây nên các bệnh phụ khoa nữ thường gặp:

Quan hệ tình dục không lành mạnh

Phụ nữ là đối tượng dễ bị lây nhiễm bệnh phụ khoa nếu quan hệ không an toàn với bạn tình đang mắc các bệnh viêm nhiễm nam khoa. Hơn nữa, việc vùng kín bị trầy xước do quan hệ tình dục quá mạnh hoặc không đúng cách sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn, virus xâm nhập gây nên các bệnh viêm nhiễm phụ khoa.

Nạo phá thai

Nguyên nhân dẫn đến viêm phụ khoa do nạo phá thai thường do cơ sở phá thai không uy tín, khâu vô trùng kém chất lượng, các dụng cụ y tế chưa tiệt trùng kỹ lưỡng hay bác sĩ thực hiện không có nhiều kinh nghiệm…

Ngoài ra sau khi phá thai, việc chăm sóc vùng kín không tốt hoặc quan hệ tình dục quá sớm cũng sẽ khiến cho âm đạo, tử cung dễ bị tổn thương tạo điều kiện cho nhiều loại vi khuẩn có hại xâm nhập và phát triển, gây nên tình trạng viêm nhiễm.

Vệ sinh vùng kín kém sạch sẽ

Vệ sinh vùng kín không sạch sẽ hoặc sai cách cũng là một trong những nguyên nhân gây bệnh phụ khoa.

Ngoài ra, bệnh phụ khoa cũng có thể gây ra bởi các nguyên nhân như chế độ ăn uống không hợp lý, căng thẳng, không nghỉ ngơi đầy đủ, sử dụng quần lót quá chật, do mãn kinh, sức khỏe giảm sút, phụ nữ trong thời kỳ mang thai hay do dị ứng với một số chất tẩy rửa…

Dấu hiệu gợi ý chung cho các bệnh phụ khoa thường gặp ở phụ nữ

• Ra khí hư trong suốt kỳ kinh
• Có cảm giác ngứa vùng kín
• Đau đớn khi quan hệ tình dục
• Chảy máu sau quan hệ
• Núi đôi có chấm đỏ hay bị phát ban
• Gặp phải những rắc rối ở vùng bụng như đầy bụng, đầy hơi
• Mỏi eo, nhức lưng, viêm xương chậu
• Đau sa bụng dưới, u trong xương chậu
• Đau bụng kinh liên tục hoặc rong kinh, rong huyết.

Một số bệnh phụ khoa thường gặp nhất và nguy cơ đối với sức khỏe phụ nữ

1. Viêm âm đạo

Bệnh dễ tái phát nhiều lần, có thể điều trị dễ dàng nhưng nếu không được can thiệp kịp thời sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ, nguy cơ gây vô sinh cao do môi trường âm đạo thay đổi, không thích hợp cho tinh trùng tồn tại hoặc viêm nhiễm lây lan lên phần trên, cản trở quá trình thụ tinh. 

Theo bác sĩ sản phụ khoa Lê Thị Kim Dung - Trung tâm Y tế Lao động (Hà Nội): mọi phụ nữ, kể cả các bé gái mới bắt đầu dậy thì, đều có khả năng bị bệnh do cấu trúc của vùng âm đạo mở hẳn ngoài da, nằm giữa vùng đại tiên và tiểu tiện, là nơi chứa rất nhiều vi khuẩn. Nếu giữ vệ sinh không sạch sẽ, vi khuẩn, nấm phát triển sẽ gây viêm nhiễm vùng này

Các triệu chứng của bệnh viêm âm đạo:

• Dịch tiết âm đạo có mùi bất thường.
• Thấy ngứa, rát, sưng, hoặc đau nhức xung quanh hoặc bên ngoài âm đạo của bạn.
• Nóng rát khi đi tiểu.
• Đau khi quan hệ tình dục.

2. Viêm lộ tuyến cổ tử cung

Đây là bệnh phụ khoa khá lành tính, nguyên nhân thường do rối loạn nội tiết, sinh đẻ nhiều hoặc bẩm sinh. Nhưng cũng có thể là khởi nguồn của một số bệnh phụ khoa nguy hiểm, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, thậm chí có thể gây ung thư cổ tử cung nếu không điều trị kịp thời.

Các triệu chứng của bệnh:

• Khí hư nhiều, có mùi khó chịu hoặc ngứa
• Giao hợp đau
• Có thể không có triệu chứng

3. Viêm cổ tử cung

Một trong những bệnh phụ khoa thường gặp ở phụ nữ là viêm cổ tử cung. Bệnh được chia làm 2 loại là: cấp tính và mãn tính. Viêm cổ tử cung cấp tính khi tái phát nhiều lần hoặc không được phát hiện và chữa trị kịp thời có thể dẫn đến viêm cổ tử cung mãn tính. Nguyên nhân của bệnh lý này thường là do nhiễm vi khuẩn.

Viêm cổ tử cung là loại bệnh lý không khó chữa, tuy nhiên nếu không được điều trị, bệnh có nguy cơ làm giảm chức năng miễn dịch của tử cung và âm đạo, tăng khả năng mắc các bệnh lây qua đường tình dục như: lậu, giang mai, nhiễm Chlamydia,... thậm chí là HIV.

Biểu hiện viêm cổ tử cung khá giống với viêm âm đạo:

• Ra huyết trắng đục, mùi khó chịu, ngứa, rát sưng hoặc xuất huyết âm đạo…
• Cảm giác đau rát khi quan hệ tình dục.

4.  U xơ tử cung

U xơ tử cung là bệnh phụ khoa thường gặp nhiều ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Nguyên nhân có thể do sự tăng đột biến nồng độ estrogen, béo phì, di truyền, dậy thì sớm, có quan hệ tình dục sớm... Mặc dù là bệnh lành tính nhưng cũng có thể gây nên những biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Triệu chứng thường gặp của bệnh là:

• Ra khí hư nhiều
• Rối loạn kinh nguyệt (rong kinh hoặc rong huyết kéo dài gây thiếu máu nghiêm trọng)
• Có thể đau bụng hoặc không
• Bí tiểu.
• Nếu khối u lớn người bệnh còn có thể sờ được khối u ở vùng bụng dưới. Nhưng đa số u xơ tử cung sẽ không gây triệu chứng đặc trưng để dễ dàng phát hiện.

5.  U nang buồng trứng

U nang buồng trứng là bệnh thuộc nhóm các bệnh phụ khoa thường gặp ở tuổi dậy thì hoặc mãn kinh, nguyên nhân thường do dư thừa lượng HCG trong cơ thể hoặc do các nang trứng phát triển không hoàn thiện.

Nếu điều trị chậm trễ có thể chuyển thành ung thư buồng trứng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng phát triển trứng, rụng trứng, từ đó gây khó khăn trong quá trình thụ thai và dẫn đến vô sinh

Bệnh khi mới xuất hiện thường biểu hiện bằng các dấu hiệu giống như các bệnh phụ khoa khác mà không có bất kỳ triệu chứng rõ rệt hay đặc hiệu nào. Bệnh nhân có thể gặp hiện tượng khí hư ra nhiều, bí đại tiểu tiện, rong kinh, đau bụng kinh...

Cách phòng tránh các bệnh lý phụ khoa thường gặp ở nữ giới

Bệnh phụ khoa thường gặp chủ yếu gây ra bởi các nguyên nhân từ chế độ sinh hoạt hằng ngày, vệ sinh, dinh dưỡng. Vì vậy, cách phòng tránh hiệu quả nhất các nguy cơ của bệnh là cần thay đổi những thói quen sống không lành mạnh.

Quan hệ tình dục lành mạnh

Quan hệ tình dục an toàn giúp phòng bệnh và tránh tái phát các bệnh phụ khoa lây qua đường sinh dục: sử dụng bao cao su cho mỗi lần quan hệ bởi, vừa giúp tránh thai lại có thể ngăn ngừa được các bệnh lây nhiễm. Vệ sinh sạch sẽ cho cả hai người trước và sau khi quan hệ tình dục.

Tuân thủ chế độ một vợ - một chồng: tránh các quan hệ ngoài luồng hoặc quan hệ quá thô bạo nhiều lần trong ngày nhằm giảm nguy cơ lây nhiễm bệnh phụ khoa.

Thay đổi lối sống

Tăng cường chế độ dinh dưỡng đồng thời nghỉ ngơi hợp lý và hạn chế các nguyên nhân gây căng thẳng, stress sẽ giúp phòng ngừa hiệu quả các nguy cơ mắc bệnh phụ khoa. Một số cách để tăng sức đề kháng cho cơ thể chống lại các bệnh phụ khoa:

• Ăn uống đầy đủ dưỡng chất, đặc biệt là chất xơ và vitamin C từ các loại rau củ, trái cây
• Tập thể dục thường xuyên.
• Tránh căng thẳng quá mức, thư giãn khi cơ thể đang cần nghỉ ngơi.
• Ngủ sớm, hạn chế thức khuya.

Vệ sinh vùng kín sạch sẽ

• Tắm rửa và thay quần lót thường xuyên (nhất là trong chu kỳ kinh nguyệt). Vệ sinh âm hộ hằng ngày và sau mỗi lần đi tiểu, đi đại tiện bằng nước ấm, sạch.
• Giữ cho bộ phận sinh dục ngoài khô, thoáng, tránh mặc các loại quần bó sát, chật chội
• Sử dụng băng vệ sinh an toàn và phù hợp, thay băng 4 giờ/1 lần hoặc khi cảm thấy băng không thấm được nữa trong chu kỳ kinh nguyệt.
• Không dùng xà bông hay các chất tẩy rửa mạnh để vệ sinh vùng kín. Thay vào đó nên lựa chọn các dung dịch rửa phụ khoa an toàn, uy tín.
• Không tự thụt rửa âm đạo nhất là sau khi quan hệ tình dục

Khám phụ khoa định kỳ

Tâm lý e ngại hay chủ quan với các dấu hiệu của bệnh thường khiến chị em không thực hiện khám phụ khoa là sai lầm thường gặp dẫn đến các bệnh phụ khoa ở nữ giới. Chị em có xu hướng chỉ khám khi bệnh đã tiến triển nặng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và khả năng sinh sản.

Phụ nữ nên thường xuyên thăm khám sức khỏe phụ khoa định kỳ là một cách đơn giản nhất để kịp thời phát hiện và điều trị sớm các bệnh phụ khoa thường gặp.