Ngày 31-8, BS CK1 Phạm Hưng, Khoa Phẫu thuật tim mạch, Bệnh viện Quân y 175 (TP HCM) cho biết các bác sĩ tại đây vừa kịp thời phẫu thuật cứu bệnh nhân Đ.T.P (69 tuổi, ngụ Bình Phước) vì bị kẹt van nhân tạo do huyết khối.

Bác sĩ thăm khám cho bà P. sau phẫu thuật

Theo đó, bà P. nhập viện trong tình trạng khó thở, suy tim độ 3, rối loạn huyết động, đe dọa phù phổi… người nhà đã đưa đến Bệnh viện Quân y 175 cấp cứu.

Tại bệnh viện, qua thăm khám bác sĩ ghi nhận người bệnh bị kẹt van tim 2 lá cơ học, đồng thời có huyết khối nhĩ và tiểu nhĩ trái. Khai thác bệnh sử, cách đây 16 năm, người bệnh đã thay van 2 lá. Tuy nhiên, không đi tái khám thường xuyên, chỉ đến khi mệt vào bệnh viện cấp cứu thì trong cơn nguy kịch.

Các bác sĩ đã hội chẩn liên chuyên khoa và chỉ định phẫu thuật cấp cứu. Bệnh nhân đã được lấy huyết khối nhĩ trái, cắt bỏ van 2 lá bị kẹt do huyết khối và thay bằng van sinh học mới, sửa lại van 3 lá, tạo hình vách liên nhi. Sau 6 giờ phẫu thuật, bệnh nhân được chuyển về chăm sóc tại Khoa Hồi sức ngoại.

Bác sĩ Lại Huy Vinh, Khoa Hồi sức tích cực ngoại, Bệnh viện Quân y 175 cho biết bệnh nhân nhập viện trong tình trạng rối loạn huyết động nặng. Các bác sĩ phải sử dụng nhiều thuốc vận mạch phối hợp cùng kiểm soát rối loạn đông máu và thuốc hỗ trợ tim. Sau 2 ngày điều trị, sức khỏe bà P. hồi phục, hô hấp đảm bảo, rối loạn huyết động được kiêm soát. Đặc biệt, bệnh nhân được rút ống nội khí quản và chuyển về Khoa Phẫu thuật tim mạch sau 2 ngày. Hiện tại, tình trạng bệnh nhân đã ổn định và được xuất viện.  

Theo các bác sĩ, thuốc chống đông được sử dụng nhằm ngăn ngừa sự hình thành huyết khối tại tim và trong lòng mạch. Thuốc có vai trò không thể thiếu trong điều trị một số bệnh tim mạch, đặc biệt với bệnh nhân đã thay van cơ học.

Tình trạng sử dụng chống đông không đạt yêu cầu ở Việt Nam chủ yếu xảy ra ở các bệnh nhân ở xa, ngại đi tái khám, khám lại không thường xuyên, hoặc các bệnh nhân sống một mình, suy giảm trí nhớ dẫn đến việc theo dõi điều chỉnh chống đông không chặt chẽ dẫn đến các biến chứng do thuốc chống đông cao (xuất huyết não, kẹt van cơ học), trong đó, bà P. là một ví dụ điển hình.

Bác sĩ Hưng khuyến cáo bệnh nhân phải sử dụng thuốc chống đông đều đặn, đi tái khám định kỳ theo chỉ định của bác sĩ hoặc đi khám ngay khi thấy có những bất thường.  

Kẹt van cơ học là một biến chứng hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm, có tỉ lệ tử vong cao. Tỷ lệ kẹt van cơ học dao động từ 0,1% đến 5,7% , con số này tăng lên đến 6% ở những bệnh nhân có chỉ số đông máu INR dưới mức điều trị cho phép. Kẹt van cơ học ở vị trí van hai lá thường gặp hơn, gấp 2 - 3 lần so với vị trí động mạch chủ. Tỷ lệ tử vong liên quan đến kẹt van cơ học là rất cao, từ 10% đến 33% trong các nghiên cứu khác nhau. Các trường hợp dù được điều trị kịp thời bằng phẫu thuật có tỉ lệ tử vong nội viện cũng lên đến 10-15%.