Gan nhiễm mỡ là tình trạng tích tụ các chất béo trong tế bào gan. Bình thường vẫn có chất béo tồn tại trong gan, nhưng khi lượng chất béo chiếm trên 5 đến 10 % của trọng lượng gan, có thể được coi là gan nhiễm mỡ.
Nguyên nhân gây ra gan nhiễm mỡ có thể là chế độ ăn uống không hợp lý, căng thẳng, béo phì hay lối sống sinh hoạt không khoa học. Trước đây, nhiều người nghĩ rằng gan nhiễm mỡ vô hại. Tuy nhiên đây là một trạng thái bệnh lý tiến triển lâu dài, trên 10 năm và khoảng 20% trường hợp chuyển thành thành tổn thương không hồi phục như xơ gan, ung thư gan.
Các chuyên gia khuyến cáo, trong hầu hết các trường hợp, bệnh gan nhiễm mỡ không liên quan đến bất kỳ triệu chứng nào cho đến khi nó tiến triển thành xơ gan hoặc suy gan. Tuy nhiên, những dấu hiệu sau đây có thể là cảnh báo cho thấy sự hiện diện của gan nhiễm mỡ.
- Bụng có ngấn mỡ: Nếu tích trữ phần lớn chất béo quanh eo, đó có thể là dấu hiệu cho thấy bạn bị bệnh gan nhiễm mỡ.
- Luôn mệt mỏi: Bệnh gan nhiễm mỡ có thể khiến bạn luôn cảm thấy mệt mỏi.
- Chán ăn: Nếu bạn không muốn ăn, đó có thể là dấu hiệu cho thấy gan của bạn không thể xử lý chất béo đúng cách.
- Đau bụng: Đau vùng bụng trên, bên phải thường thấy ở bệnh gan nhiễm mỡ.
Các chuyên gia khuyến cáo, nếu có dấu hiệu mắc gan nhiễm mỡ, hãy nhớ đi khám sức khỏe định kỳ và theo dõi những thay đổi về sức khỏe của mình. Bên cạnh đó cần kiểm soát lượng đường, lipid trong máu và duy trì trọng lượng cơ thể, cụ thể bằng cách hạn chế những thực phẩm phổ biến dưới đây:
Nói không với bánh ngọt
Các loại bánh ngọt, bánh kem, bánh quy (cookie), bánh nướng xốp (muffin)… không phải là thực phẩm "thân thiện" đối với người bị gan nhiễm mỡ. Hầu hết những loại bánh này đều nhiều đường và có hàm lượng chất béo cao nên dễ làm tăng mức chất béo trung tính trong máu. Từ đó gây ra các bệnh về gan khác nhau. Ngoài ra, thành phần chính để làm các loại bánh này là bột mì trắng tinh chế (maida). Đây là loại bột mì khó tiêu hóa và dễ gây tích tụ chất béo trong gan.
Đồ chiên rán
Đồ chiên rán làm tăng nhanh nồng độ chất béo trong máu. Mặt khác, những đồ ăn này cung cấp nhiều năng lượng cho cơ thể nên rất dễ gây tích mỡ trong cơ thể, làm nặng hơn tình trạng gan nhiễm mỡ.
Muối
Ăn nhiều muối có thể gây tích nước và làm tăng huyết áp. Những rối loạn trong hệ thống chuyển hóa muối nước trong cơ thể có thể sẽ là nguyên nhân khiến cho gan nhiễm mỡ ngày càng nặng nề hơn.
Ngũ cốc tinh chế
Các loại ngũ cốc đã tinh chế, chế biến thường chứa một lượng lớn đường, tinh bột và ít chất xơ hơn. Hạn chế các loại ngũ cốc đã chế biến và tinh chế như: Bánh mì trắng, cơm, mì ống,... sẽ giúp giảm lượng đường huyết trong máu, cũng như hạn chế sự hình thành lipid trong cơ thể.
Rượu bia
Rượu là một trong số những nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh gan nhiễm mỡ. Cụ thể, khi đi vào cơ thể, rượu chuyển hóa nhanh thành acetaldehyde - một chất oxy hóa mạnh và gây hại cho cơ thể. Nếu lượng rượu quá nhiều, vượt ngưỡng cho phép sẽ khiến gan bị quá tải, lượng acetaldehyde không được chuyển hóa kịp thời sẽ gây hại cho gan. Từ đó, làm nặng thêm tình trạng gan nhiễm mỡ.